در تابلوهای برق که دارای سطح جریان بالایی هستند از کابل‌کشی استفاده نمی‌کنند و به‌جای آن از شینه کشی استفاده می‌کنند. شینه های تابلو برق طبق جریان استاندارد مشخصی تعیین می‌شوند. همین‌طور برای شینه کشی باید طبق اصول و قوانین خاصی پیش بروید که در ادامه این موارد را بررسی خواهیم کرد.
شینه چیست؟
از شینه های مسی در تابلوها برای منتقل کردن برق استفاده می‌کنند. همچنین لازم به ذکر است که در ولتاژهای پایین از کابل و سیم کمک می‌گیرند اما هنگامی‌که جریان مصرف‌کننده افزایش می‌یابد از شینه های مسی برای این کار استفاده می‌کنند. به همین دلیل در زمان خرید تابلو برق صنعتی باید به حداکثر ولتاژ آن و استفاده از شینه یا سیم را در نظر بگیرید.
شینه کشی در تابلو برق
برای ساخت تابلوهای برق که جریان بالایی را دارند از شینه بندی استفاده می‌کنند. به این دلیل که در این تابلو برق‌ها از کابل‌کشی نمی‌توان استفاده کرد و برای کنترل و مدیریت جریان برق در این تابلو برق از شینه بندی استفاده می‌کنند. شینه بندی در صنعت تابلو برق دارای اهمیت زیادی و اصول و نکات خاص خود را دارد که باید آن‌ها را رعایت کنید.
علت اصلی شینه کشی در تابلو برق
همان‌طور که اشاره کردیم در حالت عادی برای تابلوهایی که جریان آن‌ها از 125 آمپر بالاتر باشد به‌جای کابل‌کشی از شینه کشی استفاده می‌کنند. دلیل این مسئله این است که به خاطر حجم بالای سیم، کابل و آمپر بالا نمی‌توان از سیم استفاده کرد، برای مثال در یک‌فاصله ده سانتی‌متری نمی‌توان کابل هفتاد را خم کرد چراکه از انعطاف کافی برخوردار نبوده و نمی‌توان آن را به مکان دلخواه جابجا کرد.
به همین دلیل در زمان خرید تابلو برق ساختمانی نیز این بهتر است به این مسئله توجه کنید تا از ابتدا درباره راه‌اندازی تابلو برق تصمیم بگیرید، به‌این‌ترتیب که اگر می‌خواهید از شینه کشی استفاده کنید از تابلوهای برق ساختمانی که جریان آن‌ها بالای 125 آمپر است استفاده کنید و اگر می‌خواهید از روش سیم‌کشی تابلو برق استفاده از مدل‌هایی از تابلو برق ساختمانی استفاده کنید که جریان آن‌ها کم‌تر از 125 آمپر است.
مهم‌ترین نکات درباره شینه کشی در تابلو برق
- جلوی افتادن خش بر روی سطح اتصال شمش، سمباده زدن و سنگ گرفتن بر روی پلیسه ها و ضایعات که در اثر سوراخ‌کاری درست می‌شود را بگیرید. این مسئله باعث می‌شود که سطح اتصال شینه نامرتب شده و یکدستی آن از بین برود که درنتیجه این کار موجب اختلال درروند جریان شده، به‌طوری‌که جریان به‌خوبی از آن عبور نمی‌کند و حرارت و گرمای زیادی را در آن نقطه ایجاد می‌کند.
- مکان وصل شدن دو شمش را با ماده‌های مخصوص از بین برنده چربی مثل تینر به‌طور کامل تمیز کنید و سپس بر روی آن‌ها از گریس‌های خاص برای این کار استفاده کنید تا از مسائلی مثل سولفات شدن و ایجاد چربی بین دو شمش در طول زمان پیشگیری کنید.
- گوشه‌های تیز شینه ها که به دلیل برشکاری به وجود می‌آیند باید با سوهان تمیز و پرداخت شوند. گوشه‌های تیز همان بخش‌هایی هستند که موجب ایجاد قوس یا آرک الکتریکی می‌شوند.
تعیین ابعاد شینه کشی در تابلو برق
تعیین و حساب کردن ابعاد شینه کار راحت و ساده است و فقط کافی است تا با در نظر گرفتن جریان اسمی کلید، اندازه لازم شینه را با کمک جدول‌های استاندارد انتخاب شینه مسی به دست آورید.
استانداردهای شینه کشی در تابلو برق
- برای وصل شدن کامل دو شینه به همدیگر، شینه فرعی یا همان شینه ای که دارای آمپر کم‌تری است باید به‌اندازه سطح یک مربع به‌اندازه همان شینه به باسبار متصل باشد.
- تعداد پیچ و سوراخ‌های برای وصل شدن کامل دو شمس یا شینه به همدیگر با باسبار حداقل باید 80 عدد باشد.
- جریان لازم در باسبار یا همان شینه اصلی که برای انشعاب دیگر تجهیزات تعیین می‌شود باید حدود یک و نیم برابر جریان کلید اصلی باشد. علت این مسئله هم این است که در حالت عادی بر روی باسبار تعداد زیادی سوراخ برای انشعاب و متصل کردن دیگر شینه ها وجود دارد، به همین دلیل سوراخ کردن موجب کم‌تر شدن سطح مقطعی شینه می‌شود.
- زاویه خم شینه نباید کم‌تر از 90 درجه باشد، چراکه در این بخش خم‌شده مولکول‌های شینه مسی از هم دیگر جداشده و درنهایت مقاومت آن‌ها بالاتر رفته و موجب کاهش جریان مجاز در آن بخش می‌شوند. به همین دلیل زاویه خم را بهتر است بالاتر از 90 درجه تعیین کنید.
عوامل مهم در آرایش شینه ها
· میزان انعطاف‌پذیری شینه برای کارکرد مورد انتظار
· میزان مهم بودن بار و وضعیت محیطی مانند رطوبت، دما، آلودگی‌های محیطی و غیره
· به‌صرفه بودن ازلحاظ قیمت و نحوه عملکرد
· وضعیت فنی
· ایجاد و حفظ امنیت نیروی کاری
· راحت بودن نحوه طراحی و تعبیه آن
· پیش‌بینی کردن میزان گسترش و آپدیت
اصول و قوانین رایج در شینه کشی در تابلو برق
شینه کشی در تابلو برق دارای اصول و قوانینی مانند زیر است:
- در موقع متصل کردن دو شینه به همدیگر دقت کنید که شینه ای که دارای کمترین آمپر است به‌عنوان شینه فرعی مشخص می‌شود.
- زاویه خم شینه حتماً باید بیشتر از 90 درجه باشد.
- در حالت معمول جریان از روی شینه عبور می‌کند درنتیجه هر شینه که سطح تماس بیش‌تری را داشته باشد به همان میزان جریان بیش‌تری را از خود عبور می‌دهد. در اصل هر شینه یا شمش که ظاهر مستطیلی دارد سطح تماس آن نیز مساوی محیط آن مستطیل است.
- برای وصل کردن شینه ها به همدیگر از تجهیزاتی به اسم پانچ شینه استفاده می‌شود.
- اگر در هر فاز از تابلو برق تعداد شینه ها بیشتر از یک عدد باشد، باید میان شینه ها یک‌فاصله به‌اندازه قطر هر شینه درست کرد.
- به‌طورکلی در محاسبه‌های شینه کشی، اندازه شینه در شکلی که به فاز ربط داشته باشد به‌اندازه 100 و 10 در نظر گرفته می‌شود، در این حالت جریان واردی به تابلو را باید ضربدر 1.5 کنند.
سخن پایانی
در این مقاله درباره شینه کشی در تابلو برق، دلایل شینه کشی در آن، استانداردها و قوانین شینه کشی تابلوهای برق صحبت کردیم. همان‌طور که می‌دانید تابلوهای برق به دلایل وظیفه خاصی که بر عهده‌دارند از اهمیت بالایی برخوردار هستند و بهتر است برای هر مکانی که در نظر دارید از تابلو برق استفاده کنید، نوع باکیفیت و استاندارد آن را تهیه کنید تا در آینده دچار مشکلات خطرناک امنیتی و فیزیکی نشوید.
یکی از بهترین شرکت‌های ارائه‌کننده تابلو برق‌های مختلف، گروه فنی مهندسی پرشین تکنیک است شما می‌توانید برای سفارش تابلو برق در تهران به‌راحتی به‌صورت حضوری یا از طریق اینترنت سفارش خود را ثبت کرده و تابلو برق موردنظر خود در مدل‌های متنوع و باکیفیت را بهترین قیمت ممکن از پرشین تکنیک تهیه‌کرده و خریداری کنید.
سوالات متداول درباره شینه کشی در تابلو برق
- چرا در تابلوبرق شینه را جایگزین کابل کشی کردند؟
این تابلوها دارای سطح جریان بالایی هستند. به همین دلیل باید از شینه استفاده کنند.
- مقدار جریان برق برای در شینه کشی چقدر باید باشد؟
باید از تابلو برق هایی استفاده شود که جریان آن ها بالای 125 آمپر باشد.
- چرا جریان برق از شینه عبور نمی کند و حرارت و دمای زیادی تولید می کند؟
خش افتادن بر روی سطح تصال شمش، سمباده زدن و سنگ و ضایعات روی پلیسه ها باعث اختلال در جریان و ایجاد حرارت در آن می شود.
- در تابلو برق ها چگونه می توان شمش ها را تمیز کرد؟
با استفاده از تینر و گریس های خاص که از سولفات شدن و ایجاد چربی بین شمش ها جلوگیری می کنند.
- پیچ های مورد استفاده در اتصال شینه ها چه تعداد باید باشد؟
حداقل باید 80 پیچ برای اتصال دو شینه استفاده شود.