کلید مینیاتوری چیست؟

[toc]

ساختار کلید مینیاتوری

• بدنه: بدنهٔ اجزای داخلی کلید مینیاتوری را در خود نگه‌داشته و باعث حفاظت و مصون ماندن آن‌ها از گردوغبار می‌شود. مواد سازندهٔ بدنه‌ها از جنس سرامیک و پلاستیک هستند تا عایق باشند.
• اتصالات: که شامل دو اتصال ثابت و متحرک است.
• اهرم: که وسیلهٔ خاموش و روشن کردن MBC ها هستند.
• ضامن مکانیکی: برای سر پا نگه‌داشتن اتصالات زیر کشش فنر تعبیه‌شده‌اند که کشش فنر هنگام روشن بودن کلید به وجود می‌آید.
• بی متال: بی متال با سنجش جریان و تشخیص اجریان اضافه، حفاظت هنگام وجود اضافه‌بار را به عهده دارد.
• مگنت: مگنت‌ها باعث حفاظت سریع در مقابل اتصال کوتاه می‌شوند و این وظیفه را به‌وسیلهٔ آزاد کردن ضامن مکانیکی انجام می‌دهند. هنگامی‌که جریان عبوری از سیم‌پیچ بیش از یک مقدار معین (تقریباً بیشتر از 8 برابر جریان نامی) شود، مگنت شروع به فعالیت می‌کند. لازم به ذکر است که مگنت در حالت اضافه‌بار هیچ فعالیتی انجام نمی‌دهد.
• جرقه گیر: که برای خاموشی جرقه کاربرد دارد.

وظایف کلید مینیاتوری

• کلید زنی: MBC ها را می‌توان به‌صورت دستی روشن و خاموش کرد. هرچند عملکرد اتوماتیک و غیر دستی دستگاه‌ها یک مزیت به‌حساب می‌آید ولی کلید زنی دستی در زمان تعمیر تأسیسات برقی بسیار مفید و لازم است. ضامن به شکلی داخل کلید جای گرفته که به شکل خودکار به‌محض روشن کردن کلید ON ثبات اتصال را حفظ می‌کند. اگر کلید را خاموش‌کنیم ضامن آزادشده و اتصالات نیز باز می‌شوند.
• حفاظت هنگام بروز اضافه جریان: اگر بخشی دچار اضافه‌بار شده و باعث گرم شدن بی متال شود، بی متال نیزخم شده و باعث آزادی ضامن می‌شود. به همین دلیل اتصالات باز می‌شوند و تجهیزات از کار می‌ایستند.
• حفاظت هنگام اتصال کوتاه: درصورتی‌که اتصال کوتاه اتفاق بیافتد، با افزایش ناگهانی جریان یک نیروی قوی برای آزاد شدن ضامن به وجود می‌آید و باعث آزادی اتصالات می‌شود.
• جرقه گیری: در زمان باز بودن اتصالات تحت بار، بین اتصالات متحرک و ثابت ایجاد جرقه می‌شود. عملکرد اتصالات بدین‌صورت است که جرقهٔ شکل‌گرفته به سمت جرقه گیر هدایت می‌شود. وظیفه جرقه گیرها شامل کاهش طول جرقه، شکستن جرقه و خاموش کردن آن است.

عملکرد کلید مینیاتوری

در حالت اضافه‌بار، وقتی جریان اضافی عبور می‌کند، بی متال ابتدا گرم و سپس خم می‌شود و آزادی ضامن مکانیکی را به دنبال دارد. بازهٔ زمانی‌ای که طول باید بگذرد تا بی متال خم شود، به میزان جریانی که از آن عبور می‌کند بستگی دارد. جریان بیشتر منجر به انحراف سریع‌تر بی متال شده و عکس این قضیه نیز صادق است. یکی از بهترین موارد مصرف این کالا در انواع تابلو برق‌ صنعتی به منظور استفاده در شرکت‌ها و کارخانجاتی که پر مصرف‌تر هستند، می‌باشد.

در حالت اتصال کوتاه، جریان گذرا باعث حرکت مگنت پیستون به‌سوی ضامن می‌شود. درنتیجهٔ این حرکت، ضامن بلافاصله آزادشده و به‌سرعت باعث آزادی اتصالات می‌شود. در حالت عادی عملکرد کلید مینیاتوری مانند یک سوئیچ دستی هست که می‌تواند مدار را قطع و وصل کند.

MBC سه حالت روشن، خاموش و تریپ دارد. زمانی که اتصال کوتاه ویا اضافه‌بار اتفاق بیافتد، کلید به‌صورت خودکار، کار می‌کند که در این شرایط کلید در وضعیت تریپ (Tripped) قرار می‌گیرد.

مزایای کلید مینیاتوری نسبت به فیوز

• کلیدهای مینیاتوری در زمان اتصال کوتاه عملکرد سریع‌تری نسبت به فیوزها دارند.
• MBC ها نقش محافظتی بهتری زمان بروز اضافه‌بار ایفا می‌کنند.
• MCB ها پس از بروز هر خطا امکان استفادهٔ مجدد رادارند ولی فیوزها کارایی خود را از دست می‌دهند و نیاز است که تعویض شده یا مجدداً سیم‌کشی بشوند. بنابراین کلیدهای مینیاتوری به‌صرفه‌تر هستند.
• کلیدهای مینیاتوری به شکلی کاملاً ایمن جریان اتصال کوتاه را رفع کرده و جرقه‌ها را خاموش می‌کنند.
• عملکرد MCB به‌وسیلهٔ اهرم‌ها بسیار آسان‌تر از عملکرد فیوزها است.
• MCB ها را می‌توان به‌صورت دستی خاموش و روشن کرد که این ویژگی نقش مفیدی در هنگام تعمیر ایفا می‌کند.