- کلید محافظ جان سه فاز چیست؟
- کلید محافظ جان سه فاز و تک فاز از نظر ظاهری باهم تفاوت دارند؟
- با انواع کلیدهای محافظ جان سه فاز آشنا هستید؟
- استفاده از کلید محافظ جان در چه مواردی الزامی است؟
- با کاربردهای کلید محافظ جان سه فاز آشنا هستید؟
برق در کنار مزیتهای فراوانی که دارد، در برخی از مواقع و به دلیل بروز برخی از ایرادات و خطاها میتواند بسیار خطرساز باشد و جان اپراتور و افراد را به خطر بی اندازد. پس این امر به یک دلیل تبدیل شد تا مهندسان به فکر دفع این خطر باشند که در راستا حفظ جان افراد، کلید محافظ جان را طراحی کردهاند.
کلید محافظ جان سه فاز و تک فاز در بازار موجود است که هرکدام را میتوان در جای مناسب خود به کاربرد. اگر میخواهید همهچیز را در خصوص کلید محافظ جان سه فاز بدانید، این مقاله را تا پایان مطالعه کنید.
[toc]
کلید محافظ جان سه فاز چیست؟
روزانه اخبار زیادی را در خصوص برقگرفتگی میشنویم که اگر استفاده از کلید محافظ جان در دستور کار همه قرار بگیرد، این اخبار و خسارات به حداقل میرسند. کلید محافظ جان سه فاز، انسانها و افراد را در برابر جریانهای نشتی دستگاههای مختلف حفاظت میکند.
اینگونه از کلیدها که بهعنوان ابزارهای حفاظتی از آنها یاد میشود، به این صورت عمل میکنند که جریان رفت را با جریانهای برگشت مقایسه میکنند و اگر متوجه شوند که در آنها اختلاف وجود دارد، مدار را قطع میکنند و این یعنی حفظ جان افراد و تجهیزات مختلف در برابر برقگرفتگی و کاهش خسارات ناشی از آن.
به بیانی سادهتر کلید محافظ جان سه فاز متوجه نشتی جریان برق میشود و بهسرعت مدار و برق را قطع میکند. نشت برق در تجهیزات میتواند به دلیل اتصال کوتاههایی باشد که میان فازها اتفاق میافتد یا آنکه ممکن است، این اتصال کوتاه میان قسمتهای مختلف مدارها با بدنه دستگاه رخ بدهد.
این جریانهای نشتی توسط فیوز قابلتشخیص نیستند و در صورت عدم استفاده از کلید محافظ جان سه فاز یا تکفاز، میتواند سبب آتشسوزیهای بزرگ و مرگ افراد شود. این گفتهها حاکی از آن است که اگر تجهیزات صنعتی برقی به این کلید مجهز باشند، میتوان از بروز خسارتهای جبرانناپذیری جلوگیری کرد.
البته این کلید نام های دیگری چون کلیدهای تفاضلی، کلید نشتی جریان، کلید جریان باقیمانده را داراست.
اگر میخواهید قطعات الکتریکی دیگر را بشناسید میتوانید مقالات چراغ سیگنال تابلو برق و مقره تابلو برق را مطالعه کنید.
تفاوت ظاهری میان کلید محافظ جان سه فاز و تکفاز
در کلید محافظ جان سه فاز، چهار پل یا ترمینال در بالا و چهار پل در پایین دیده میشود که هرکدام کارایی خاص خود رادارند. یکی از این پلها محل قرارگیری سیم نول است و سه پل دیگر آن برای قرار گرفتن فازها در نظر گرفتهشده است. در ساخت این کلیدها برای قطع و وصل شدن، یک کلید را در نظر گرفتهاند که با کلمههای ON و OFF روشن و خاموش بودن آن را نشان میدهد.
کلید محافظ جان تکفاز درمجموع چهار ترمینال را داراست که در قسمت بالایی دو ترمینال و در قسمت پایینی نیز دو ترمینال دیده میشود. در این نوع کلید محافظ جان نیز، از یک کلید برای قطع و وصل بودن آن استفاده میشود.
در هر دو کلیدهای محافظ جان سه فاز و تکفاز ترمینالهای بالا بهعنوان ورودی و ترمینالهای پایین را بهعنوان خروجی در نظر گرفتهاند.
انواع کلیدهای محافظ جان سه فاز
در قسمتهای قبلی تعریفی از کلید محافظ جان و ظاهر آن ارائه شد، حال در این قسمت قصد معرفی انواع آن راداریم که بهطورکلی آنها را به دو نوع زیر تقسیم کردهاند.
کلید محافظ جان RCCB
کلیدهای محافظ جان سه فازی که در این دسته قرار میگیرند، نمیتوانند اضافهبار را در مدار کنترل کنند و تنها توانایی حفاظت از مدار در مقابل جریان نشتی را دارا هستند. پس در زمان خرید باید بدانید که کلید محافظ جان را با چه هدفی خریداری میکنید.
کلید محافظ جان RCBO
اگر بر روی کلید محافظ جان، RCBO را حک کرده باشند، به آن معناست که توانایی حفاظت از مدار را در مقابل جریان نشتی و اضافهبار رادار است. این نوع از کلید را، با نام کلید محافظ جان ترکیبی نیز میشناسند. حفاظت از مدارها و جلوگیری از خسارات مالی و جانی، خرید کلید محافظ جان سه فاز راحتمی میکند که میتوانید برای آگاهی از قیمت کلید محافظ جان سه فاز به فروشگاههای اینترنتی معتبر مراجعه کنید.
توجه: میتوانید نقشه کلید محافظ جان سه فاز را بر روی کلید مشاهده کنید.
استفاده از کلید محافظ جان در چه مواردی الزامی است؟
طبق قسمتهای قبلی و استانداردهای جهانی، استفاده از کلید محافظ جان در همه مدارها لازم و ضروری است. ما در این قسمت به برخی از مواردی که حتماً باید از کلید محافظ جان استفاده شود، اشارهکردهایم.
- حتماً باید در تابلو برق صنعتی ورودی از کلید محافظ جان سه فاز یا تکفاز استفاده شود زیرا از بروز بسیاری از حوادث جلوگیری میکند.
- استفاده از کلید محافظ جان در اماکن مرطوب مانند حمام و سرویسهای بهداشتی لازم و ضروری است زیرابه دلیل رطوبت خطر برقگرفتگی بالاست.
- در سوئیچها وجود این کلید سبب حداقلی شدن خطرات جانی و مالی برای افراد و اپراتور میشود.
موارد استفاده از کلید محافظ جان سه فاز
همانطور که ذکر شد، کلید محافظ جان باید در همه مدارات به کار گرفته شود. استفاده و کاربرد کلید محافظ جان سه فاز بیشتر در موارد زیر است.
- استفاده در کارخانههای بزرگ
- کارگاههای مجهز به تجهیزات
- استفاده در برق صنعتی و تجهیزات مربوط به آن
کلید محافظ جان سه فاز جریانهای نشتی در مدار را تشخیص میدهد و این میتواند از بروز حوادث جانی و مالی جلوگیری کند. این کلید طبق قوانین باید در همه مدارات مورداستفاده قرار بگیرد.
قیمت کلید محافظ جان سه فاز در برابر مزایایی که دارد، بسیار ناچیز محسوب میشود زیرا یکی از انواع آن علاوه بر تشخیص جریان نشتی، اضافهبار را نیز میفهمد و مدار را قطع میکند. این اطلاعات بهصورت کاملتر در طول مقاله ذکرشده است که امیدواریم برای شما عزیزان مفید واقع شود.
12 دیدگاه
سلام.مطالب بسیار عالی ،مفید وآموزشی بودند ،تشکر می کنم از ناشر یا صاحب سایت.
سپاسگزارم
باسلام وخسته نباشیدمطالب بسیار آموزنده وجامع بودند.
ممنون از این که وقت گذاشتید و مطلب را مطالعه فرمودید .
سلام
آيا مي توان از يك محافظ جان سه فاز براي محلي كه هر يك از فازها براي جاهاي مختلفي استفاده شده است مثلا يكي از فازها جهت دفتر اداري ديگري براي سرايداري و يكي براي نگهباني رفته استفاده كرد يا بهتر است براي هريك از قسمتها از محافظ جان تكفاز جداگانه استفاده كرد؟
سلام جناب شریفی
وقت بخیر
با توجه به اینکه درخواست و سوال شما نیاز به توضیحات تکمیلی و همچنین موارد فنی بیشتر دارد، لطفا جهت دریافت مشاوره رایگان با شماره تماس همراه ۰۹۱۲۳۹۹۲۲۰۸ – ۰۹۱۲۵۷۵۲۹۱۵ در تماس باشید تا همکاران ما در پرشین تکنیک، خدمت شما توضیحات کامل را ارائه دهند
با تشکر
سلام وقت بخیر
برای تابلوهای برق با آمپراژ بالاتر امکان اضافه نمودن حفاظ جان وجود دارد ؟ ( 200 آمپر ) تابلو روشنایی و پریزهای کارگاهی یک سوله صنعتی
سلام. میخواستم بپرسم درصورت قطع بودن یک فاز از سه فاز شبکه و یا دو فاز یکی بودن شبکه بازهم فیوز محافظ ۳ فاز قطع میشه؟
خیر دستگاه تریپ نمیاره
سلام ،یه سئوال داشتم،من خیلی از منازل دیدم از مدار خارج کردن ،و علتش هم قطع مکرر برق بوده ،حتی اداره برق هم استفاده از این دستگاه رو تایید نمیکنه ،ولی من به این نتیجه رسیدم ،که شرط استفاده از این کلید ،باید مدار منزل یا...ارت داشته باشه وگرنه کارایی نداره و سریع برق رو قطع میکنه .میخواستم نظر شما رو بدونم،علت اصلی این مشکل چیه؟؟
سیستم ارت منزل بایستی از سیستم نول جدا باشه و داخل پریزها به هم برخوردی نداشته باشند در منازل سه فاز تمام فازها و نول ها بایستی از یک مسیر تغذیه بشه اگر فاز R رو توی یک اتاق استفاده کردید نمیتوانید از خروجی نول R برای فاز S استفاده کنید دستگاه تریپ میخورد ولی اگر منزلی ارت نداشته باشد نه اینکه دستگاه کار نکند کار میکند ولی در زمان 3 میلی آمپر ثانیه تریپ نمیدهد ولی باز از جان شما محافظت میکند ببخشید تجربه من در این حد بود امیدوارم کمکی کرده باشم
سلام
در نوع سه فاز برای هر سه فاز اختلاف سنجیده می شود یا با مجموع سه فاز ؟
من نوع سه فاز را دیدم که ورودی های هر سه فاز مقادیر مختلفی داشتند و اندازه مجموع یا هر کدام از فاز ها هم با جریان برگشتی یکی نبود